Πρόεδροι αγνώστου μητρός

Από τα τελευταία πράγματα που χρειάστηκε να κάνω ως πρόεδρος του Τμήματος, στα μέσα Ιουλίου 2022, λίγο πριν από τη λήξη της (μακράς) θητείας μου, ήταν ο έλεγχος του καταλόγου όλων των προέδρων του Τμήματος, με τη διάρκεια της θητείας τους, τις βαθμίδες και τα γνωστικά τους αντικείμενα, καθώς και τα πατρώνυμά τους. Ο στόχος ήταν η μηχανογραφημένη πλέον έκδοση των επίσημων τίτλων σπουδών (των πάλαι ποτέ «παπύρων») από το κεντρικό σύστημα, χωρίς να χρειάζεται λέξη προς λέξη έλεγχος από τη γραμματεία μας. Έμαθα έτσι ότι ήμουν ο δωδέκατος πρόεδρος του Τμήματος – και ότι η θητεία μου των 57 μηνών ήταν πράγματι η εκτενέστερη.

Όπως και σε πολλές άλλες περιπτώσεις, προσπάθησα να πείσω πολύ κόσμο στην κεντρική διοίκηση ότι καλό θα ήταν είτε να αφαιρεθεί το πατρώνυμο είτε να προστεθεί και το μητρώνυμο. Προσπάθησα να πείσω πως το επιχείρημα ότι με το πατρώνυμο διακρίνεται η Γεωργία Πεσκετζή-Πολίτη του Στεφάνου, καθηγήτρια της Αγγλικής Λογοτεχνίας και πρώτη Πρόεδρος του Τμήματος (με τη σύγχρονη μορφή του: παλιότερα υπήρχαν οι έδρες και ακόμα παλιότερα η εποπτεία της Σχολής κ.ά.), από κάποια άλλη Γεωργία Πεσκετζή-Πολίτη κάποιου άλλου πατρός είναι μάλλον άτοπο. Αλλά ακόμα κι αν η αναφορά του ονόματος του πατέρα λειτουργούσε διαφοροποιητικά, θα ήταν ακόμα πιο χρήσιμη η αναφορά και του ονόματος της μητέρας, για να περιοριστούν ακόμα περισσότερο οι πιθανές συνωνυμίες: ο Ευστάθιος Ευσταθιάδης του Ιωάννη, γίνεται περισσότερο διακριτός αν είναι ΚΑΙ της Ουρανίας. Μίλησα με πολλούς (και πολλές) από τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες, αλλά χωρίς αποτέλεσμα: δεν ήταν αρκετή η χρήση του επωνύμου του πατέρα (ούτως ή άλλως δεδομένη μέχρι πολύ πρόσφατα), έπρεπε να φαίνεται και το μικρό του όνομα (προς αποφυγή παρανοήσεων), αλλά και να μην υπάρχει ούτε ίχνος από τη μητέρα: οι μητέρες έπρεπε, με κάθε τρόπο, να παραμείνουν ανώνυμες, αόρατες και πλήρως αμέτοχες στον καθορισμό των τέκνων τους.

Αποφεύγοντας να επιβαρύνω το προσωπικό της Γραμματείας μας, έκανα μια μικρή έρευνα στα αρχεία του Τμήματος και παραδίδω εδώ, για την ιστορία, τα στοιχεία που ΔΕΝ θα βρείτε σε κανένα επίσημο έγγραφο. Σε κάποιες περιπτώσεις ο εντοπισμός ήταν πολύ δύσκολος (και για τα επώνυμα των μητέρων ακόμα περισσότερο): μόνο στις υπεύθυνες δηλώσεις του Ν. 1599/86 υπάρχει υποχρέωση να αναφερθεί το ονοματεπώνυμο της μητέρας (που μπορεί και να είχε το ίδιο με τον σύζυγο) – και δεν υπήρχε πάντα κάποια τέτοια δήλωση στο αρχείο.

Στον κατάλογο που ακολουθεί έχω αφαιρέσει τα επώνυμα και τα πατρώνυμα – και απαριθμώ τα ονόματα των προέδρων μας με τα μητρώνυμά τους και τη διάρκεια της θητείας τους. Η σύνδεση με τα ονόματα που αναφέρονται στα έγγραφα που εκδίδονται επίσημα (και με τα πρόσωπα που θυμόμαστε) είναι μάλλον εύκολη:

• Η Τζίνα της Σταυρούλας (1/9/84-31/8/86)
• Ο Λευτέρης της Ελπινίκης (1/9/86-31/8/88)
• Ο Στάθης της Ουρανίας (1/9/88-31/8/92)
• Η Κάριν της Βάνια (1/9/92-31/8/94)
• Ο Θανάσης της Αιμιλίας (1/9/94-31/8/96)
• Η Καίτη της Ελευθερίας (1/9/96-31/8/00)
• Ο Σάββας της Μαρούλας (1/9/00-31/8/04)
• Η Αγγελική της Αικατερίνης (1/9/04-31/8/08)
• Η Έλση της Αναστασίας (1/9/08-31/8/11)
• Ο Γιώργος της Αλίκης (1/9/11-31/8/15)
• Ο Μιχάλης της Μαρίας (1/9/15-30/11/17)
• Ο Τάσος της Ελισάβετ (1/12/17-31/8/22)
• Η Ζωή της Λευκής (1/9/22-…)

Συνολικά, η αναλογία ανδρών-γυναικών (7-6) μπορεί να φαίνεται αρκετά καλή, αλλά πρέπει να έχουμε υπόψη και τα υπόλοιπα αριθμητικά δεδομένα του Τμήματος: σε όλες τις άλλες θέσεις (πλην του προέδρου) υπερτερούσαν πάντα οι γυναίκες κατά πολύ.