Θεματική Συνεδρία

Συντονισμός

Μαρίνα Κοκκινίδου, Σχολείο Νέας Ελληνικής Γλώσσας, ΑΠΘ, mkokkin@smg.auth.gr
ΛήδαΤριανταφυλλίδου, Σχολείο Νέας Ελληνικής Γλώσσας, ΑΠΘ, trilida@gmail.com

Η αποτελεσματική γλωσσική επικοινωνία στη σημερινή εποχή των νέων τεχνολογιών και της πολυτροπικότητας στην εκπαίδευση αποτελεί έναν σύνθετο στόχο. Το Σχολείο Νέας Ελληνικής Γλώσσας (ΣΝΕΓ) του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) που από τη δεκαετία του ’70 διδάσκει τη νέα ελληνική γλώσσα σε συνδυασμό με στοιχεία του ελληνικού πολιτισμού σε αλλοδαπούς/ες σπουδαστές/τριες, (Π.Δ. 1051/77), έχοντας επίγνωση των αλλαγών στην επικοινωνία και την εκπαίδευση έχει προσαρμοστεί ανάλογα αλλάζοντας τις μεθόδους οργάνωσης και σχεδιασμού του γλωσσικού μαθήματος αλλά και την παραγωγή και διαχείριση του εκπαιδευτικού υλικού. Επιπλέον λόγω της πρόσφατης υγειονομικής κρίσης η ανάπτυξη εξ αποστάσεως διαδικτυακής εκπαίδευσης και διαδικτυακής αξιολόγησης επιταχύνθηκε αλλάζοντας μεγάλο μέρος των πρακτικών του ΣΝΕΓ και δίνοντάς του τη δυνατότητα να αντιμετωπίσει με επιτυχία δύσκολες διεθνείς συγκυρίες. Στην παρούσα θεματική συνεδρία θα παρουσιαστεί η οργάνωση και ανάπτυξη διαδικτυακών μαθημάτων, εκπαιδευτικού υλικού και αξιολόγησης που εμπλούτισαν τις μεθόδους και τις πρακτικές του ΣΝΕΓ στη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης/ξένης γλώσσας ενδυναμώνοντας την παρουσία και το έργο του διεθνώς.

Παρουσιάσεις

Ελένη Βλέτση, Αθανασία Κατσαλήρου, Θεολογία Κουκουλιάτα, Ιωάννα Κοψίδου & Αναστασία Πασιά
Σχολείο Νέας Ελληνικής Γλώσσας, ΑΠΘ
elvletsi@enl.auth.gr, athan@smg.auth.gr, theokuk@smg.auth.gr, ikopsidou@yahoo.gr, anapasia@smg.auth.gr

Η ένταξη των νέων τεχνολογιών στην εκπαίδευση και η συνεπακόλουθη αλλαγή του τρόπου διδασκαλίας είναι μια διαδικασία που απαιτεί χρόνο, κατανόηση και αποδοχή από την πλευρά τόσο των διδασκόντων όσο και των διδασκόμενων. H απροσδόκητη εμφάνιση της πανδημίας Covid-19 κατέστησε επιτακτική τη χρήση της τεχνολογίας στη διδασκαλία, καθώς εξέλιπε η φυσική παρουσία δασκάλων και σπουδαστών, χωρίς, μάλιστα, να υπάρχουν τα απαραίτητα χρονικά περιθώρια προσαρμογής. Η παρούσα ανακοίνωση θα εστιάσει στις πολυεπίπεδες αλλαγές, απόρροια των νέων αναγκών που ανέκυψαν, στις οποίες το διδακτικό προσωπικό του ΣΝΕΓ κλήθηκε να ανταποκριθεί, μετασχηματίζοντας τη διδασκαλία στην τάξη σε σύγχρονη τηλεκπαίδευση. Θα γίνει λόγος για τις πρακτικές δυσκολίες που αντιμετωπίστηκαν κατά τη μετάβαση από τη συμβατική στην ηλεκτρονική τάξη, καθώς και για τις διδακτικές τεχνικές που αναπτύχθηκαν και υιοθετήθηκαν, ώστε το νέο μοντέλο της εξ αποστάσεως διδασκαλίας να είναι εξίσου αποτελεσματικό με το διά ζώσης. Τέλος, θα γίνει μια προσπάθεια σκιαγράφησης του σημερινού προφίλ του σχολείου, όπως αυτό διαμορφώθηκε μέσα από όλη αυτή την εμπειρία-πρόκληση.

Ενδεικτική βιβλιογραφία

Tao, J., & Gao, X. (2020). Teaching and learning languages online: Challenges and responses. System, 107, 102819. https://doi.org/10.1016/j.system.2022.102819

Μαρίνα Κοκκινίδου & Λήδα Τριανταφυλλίδου
Σχολείο Νέας Ελληνικής Γλώσσας, ΑΠΘ
mkokkin@smg.auth.gr, trilida@gmail.com

Η διερεύνηση των γλωσσικών αναγκών των υποψηφίων σπουδαστών και σπουδαστριών του Σχολείου Νέας Ελληνικής Γλώσσας (ΣΝΕΓ) του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) πραγματοποιείται μέσω ενός κατατακτηρίου τεστ, το οποίο παρέχει τα απαραίτητα στοιχεία για την κατανομή τους σε επίπεδα ελληνομάθειας και για την ένταξή τους στα γλωσσικά προγράμματα του ΣΝΕΓ. Το διαβαθμισμένο κατατακτήριο, συμβατικό (σε χαρτί) τεστ που άρχισε να χρησιμοποιείται στο ΣΝΕΓ το 2007, το διαδέχτηκε από το 2016 ένα ψηφιακό, διαδικτυακό τεστ κατάταξης το οποίο χρησιμοποιείται ως σήμερα καθ’ όλη τη διάρκεια του ακαδημαϊκού έτους κάθε φόρα που ξεκινά ένας νέος κύκλος γλωσσικών προγραμμάτων (7-10 φορές τον χρόνο). Στην παρούσα εργασία θα παρουσιαστεί σύντομα το ψηφιακό αυτό τεστ κατάταξης διαβαθμισμένης δυσκολίας τόσο στο κύριο μέρος του όσο και στην επιμέρους δεξιότητα της παραγωγής γραπτού λόγου, καθώς και η σημασία του για τη λειτουργία του ΣΝΕΓ. Επίσης, θα συζητηθεί, η μετάβαση από τη συμβατική στη διαδικτυακή μορφή του, το είδος των δοκιμασιών του, καθώς και οι τρόποι χρήσης του ως βοηθητικό εργαλείο στον σχεδιασμό του μαθήματος και την επιλογή διδακτικού υλικού από τους διδάσκοντες και τις διδάσκουσες. Τέλος, θα δοθούν στοιχεία για το προφίλ και τις ανάγκες των συμμετεχόντων και συμμετεχουσών σε αυτό.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

Bachman, L. (1990). Fundamental considerations in language testing. Oxford: Oxford University Press.

Bachman L. F., & Palmer, S.A. (1996). Language testing in practice. Oxford University Press.

Brown, H. D. (1994). Principles of language learning and teaching. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall Regents.

Βαρλοκώστα, Σ., & Τριανταφυλλίδου, Λ. (2003). Επίπεδα γλωσσομάθειας στην Ελληνική ως δεύτερη γλώσσα. Αθήνα: Κε.Δ.Α., Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Chapelle, C. A., & Douglas, D. (2006). Assessing language through computer technology. Cambridge, UK: Cambridge University Press.

Choi I.C., Kim K.S., & Boo J. (2003). Comparability of a paper-based language test and a computer-based language test. Language Testing, 20(3), 295–320.

Fulcher, G. (2010). Practical language testing. London: Hodder Education.

Μαρίνα Κοκκινίδου, Χριστίνα Τακούδα & Λήδα Τριανταφυλλίδου
Σχολείο Νέας Ελληνικής Γλώσσας, ΑΠΘ
mkokkin@smg.auth.gr, christak@smg.auth.gr, trilida@gmail.com

Το Σχολείο Νέας Ελληνικής Γλώσσας (ΣΝΕΓ) του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), παράλληλα με τα γλωσσικά προγράμματα για την εκμάθηση της νέας ελληνικής σε αλλοδαπούς/ες σπουδαστές/τριες που προσφέρει από τη δεκαετία του ’70, λειτουργεί και ως ένας από τους τρεις φορείς στη χώρα μας που παρέχουν πιστοποίηση επάρκειας στην ελληνική γλώσσα (Π.Δ. 1051/77). Οι εξετάσεις Επάρκειας Ελληνομάθειας του ΣΝΕΓ διεξάγονται δύο φορές τον χρόνο (Ιούνιο και Σεπτέμβριο) και χορηγούν πιστοποίηση του επιπέδου Β2 (σύμφωνα με το Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Αναφοράς για τις Γλώσσες του Συμβουλίου της Ευρώπης), η οποία, ανάμεσα σε άλλα, είναι αναγκαία για την εγγραφή αλλοδαπών σπουδαστών/τριών στα ελληνικά πανεπιστήμια. Λόγω της πρόσφατης υγειονομικής κρίσης, οι εξετάσεις Επάρκειας Ελληνομάθειας τα τελευταία τρία χρόνια διεξήχθησαν διαδικτυακά με θέματα σε ψηφιακή μορφή στην πλατφόρμα elearning.auth.gr (moodle) του ΑΠΘ για τις γραπτές δοκιμασίες και προφορική εξέταση μέσω της πλατφόρμας zoom. Στην παρούσα εργασία θα παρουσιαστούν α. η μετάβαση από τη συμβατική μορφή των εξετάσεων σε χαρτί στην ψηφιακή τους μορφή (διαδικασία, προκλήσεις και προβλήματα) και η χρήση της εκπαιδευτικής πλατφόρμας moodle για τον σκοπό αυτό, β. τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των διαδικτυακών εξετάσεων καθώς και οι δυσκολίες και οι περιορισμοί κατά την εξ αποστάσεως ή τη δια ζώσης διεξαγωγή τους και γ. το προφίλ των υποψηφίων στις εξετάσεις.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

Bachman, L. (1990). Fundamental considerations in language testing. Oxford: Oxford University Press.

Bachman L. F., & Palmer, S.A. (1996). Language testing in practice. Oxford University Press.

Brown, H. D. (1994). Principles of language learning and teaching. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall Regents.

Βαρλοκώστα, Σ., & Τριανταφυλλίδου, Λ. (2003). Επίπεδα γλωσσομάθειας στην Ελληνική ως δεύτερη γλώσσα. Αθήνα: Κε.Δ.Α., Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Chapelle, C. A., & Douglas, D. (2006). Assessing language through computer technology. Cambridge, UK: Cambridge University Press.

Σοφός, Α., Κώστας, Α., & Παράσχου, Β. (2015). Online εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Από τη θεωρία στην πράξη / Ελληνικά ακαδημαϊκά ηλεκτρονικά συγγράμματα και βοηθήματα. Αθήνα: Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών – Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. www.kallipos.gr

Ειρήνη Σεχίδου & Χριστίνα Τακούδα
Σχολείο Νέας Ελληνικής Γλώσσας, ΑΠΘ
sechidou@smg.auth.gr, christak@smg.auth.gr

Το ΣΝΕΓ προσφέρει εξ ολοκλήρου διαδικτυακά προγράμματα εκμάθησης της ελληνικής ως Γ2 για τα επίπεδα Α1, Α2 και Β1 και βρίσκεται στη διαδικασία ανάπτυξης προγραμμάτων για τα επίπεδα Β2 κ.ε. Στα υπάρχοντα προγράμματα, ο εκπαιδευτικός σχεδιασμός στηρίζεται στη δραστηριοκεντρική προσέγγιση (task-based learning) και καθοδηγεί τους αρχάριους και μέσους σπουδαστές σε κύκλους δραστηριοτήτων με συγκεκριμένο επικοινωνιακό στόχο (Ellis, 2003). Μέσα από εργαλεία σύγχρονης και ασύγχρονης επικοινωνίας (ομάδες συζήτησης, ηλεκτρονική τάξη) υποστηρίζεται η προφορική και γραπτή διάδραση ακόμη και στο εντελώς αρχάριο επίπεδο (Sechidou et al., 2020). Από την άλλη πλευρά, ο σχεδιασμός για τα πιο προχωρημένα επίπεδα, συμπεριλαμβανομένου του επιπέδου καλής γνώσης Β2, στοχεύει στην ενίσχυση της αυτονομίας των σπουδαστών και ακολουθεί τις αρχές της κοινωνικής σημειωτικής και ειδικότερα της παιδαγωγικής των κειμενικών ειδών (Martin, 2009) και των πολυγραμματισμών (Kalantzis & Cope, 2013). Κοινός τόπος σε όλα τα επίπεδα του διαδικτυακού προγράμματος είναι το μοντέλο της ανεστραμμένης τάξης (flipped classroom: Bergmann & Sams, 2012), σύμφωνα με το οποίο οι σπουδαστές δουλεύουν ασύγχρονα πάνω σε ειδικά σχεδιασμένο πολυτροπικό υλικό για κάθε διδακτική ενότητα και ακολουθεί εμπέδωση και αναπλαισίωση της νέας γνώσης στο σύγχρονο μέρος του προγράμματος. Ο συνδυασμός ασύγχρονης και σύγχρονης μάθησης είναι το χαρακτηριστικό που διακρίνει το “Online Greek Course” του ΣΝΕΓ από άλλα προγράμματα εξ αποστάσεως διδασκαλίας της ελληνικής ως Γ2.

Βιβλιογραφία

Bergmann, J., & Sams, A. (2012). Flip your classroom: Reach every student in every class every day. Washington DC: International Society for Technology in Education.

Ellis, R. (2003). Task-based language learning and teaching. Oxford: Oxford University Press.

Kalantzis, M., & Cope, B. (2013). Νέα μάθηση. Αθήνα: Κριτική.

Martin, J. R. (2009). Genre and language learning: A social semiotic perspective. Linguistics and Education, 20, 10–21.

Sechidou, Ι., Kokkinidou, M. Mikrouli, S., Takouda, C., & Triantafillidou, L. (2020). The online Greek course: Learning objectives & e-learning tools. Journal of Applied Linguistics, 33, 160–181. https://doi.org/10.26262/jal.v0i33.8060